KVKK’ya göre, bir yerde senin kişisel verilerin işleniyorsa (yani toplanıyor, saklanıyor, kullanılıyor ya da paylaşılıyorsa), senin de bu veriler üzerinde bir takım hakların var. Yani “veri sahibi” olarak kanunen bazı şeyleri sorma, sorgulama ve gerekirse düzeltme hakkın bulunuyor.

İşte senin o hakların, sade bir dille:

1. Hakkımda veri işleniyor mu, bunu öğrenmek istiyorum?

En temel hakkın bu. Bir kurum ya da kişi senin bilgilerini işliyor mu? Bunu açıkça sorabilirsin.

2. Hangi bilgilerim işleniyor, detayları nedir?

Eğer veri işleniyorsa, ne zaman, neden, hangi bilgiler işleniyor — bunu öğrenme hakkın var.

3. Bu veriler neden toplanmış, ne amaçla kullanılıyor?

Toplanan bilgiler gerçekten söylendiği amaç için mi kullanılıyor, yoksa başka şeyler için mi? Bunu da sorgulayabilirsin.

4. Bilgilerim başka bir yere aktarılmış mı?

Bilgilerim yurt dışına mı gitmiş, başka şirketlerle mi paylaşılmış? Bu da önemli bir hak.

5. Bilgilerde hata varsa düzeltilmesini isteyebilirim !

Adın yanlış yazılmış, eski adresin hâlâ sistemde duruyor… Düzeltmeler için başvurabilirsin.

6. Artık veriye ihtiyaç yoksa tamamen silinmesini isteyebilirim !

Kurum artık veriyi kullanmıyorsa ya da sen hizmeti bırakmışsan, verilerinin silinmesini ya da yok edilmesini talep edebilirsin.

7. Bu işlemleri başkaları da görmüşse onlara da bildirilmesini isteyebilirim !

Mesela bilgiler üçüncü bir kişiye aktarılmışsa, senin talebinle oraya da düzeltme ya da silme bilgisi gitmeli.

8. Sadece otomatik sistemler karar veriyorsa buna itiraz edebilirim !

Yapay zekâ ya da algoritmaların verdiği kararlardan dolayı mağdur olduysan (örneğin kredi puanı, iş başvurusu gibi), buna karşı çıkma hakkın var.

9. Verilerim yüzünden zarar gördüysem tazminat isteyebilirim !

Verilerin yanlış kullanıldı, izinsiz paylaşıldı ve sana zarar verdi… Maddi ya da manevi zararların için tazminat talep edebilirsin.

Peki, bu haklarımı nasıl kullanırım?

Basitçe anlatayım:

1. Önce veriyi işleyen kuruma yazılı bir dilekçeyle ya da e-posta ile başvurursun.
2. Firma sana 30 gün içinde cevap vermek zorunda.
3. Eğer cevap vermezse ya da verdiği yanıt seni tatmin etmezse, Kişisel Verileri Koruma Kurumu’na (KVKK) şikâyet edebilirsin.